Rusland: sneeuw en onleesbare letters

Voordat ik een en ander ga vertellen over Rusland eerst nog iets over de heenreis. Dago en ik zouden namelijk met de trein naar vliegveld Düsseldorf gaan. Op papier hadden we dit ook helemaal goed geregeld. Praktijk echter was anders. Nadat we op tijd vertrokken uit Nijmegen ging kwamen we bij Zevenaar stil te staan. Na een half uur stil te hebben gestaan kregen we de melding dat er ergens een trein stil stond op ons spoor. Natuurlijk had men geen idee hoe lang dat zou duren en daarom besloot men maar om de trein terug te sturen naar Arnhem. Aangezien dat voor ons de verkeerde richting was zijn wij uitgestapt om te proberen een taxi te regelen. Helaas, taxi's bleken in Zevenaar een uitgestorven ras te zijn. Dan maar overschakelen op plan B, Djordi en Natascha bellen. Gelukkig maakten zij er geen enkel probleem van en binnen no time pikten zij ons op en brachten ons met Djordi's "vrachtwagen" naar vliegveld Düsseldorf, waar we op tijd arriveerden. Hiervoor wil ik ze bij deze nogmaals bedanken!
Op het vliegveld afscheid nemen van Dago was een stuk zwaarder dan de vorige keer, en toen viel het al niet mee. Zoals het nu voelt is dat niet meer voor herhaling vatbaar. Maar of dat betekent dat ik nooit meer langdurig alleen op reis ga, of dat ik Dago ervan ga overtuigen dat ze de volgende keer gewoon mee moet, moeten we nog eens rustig bespreken.

Aangekomen in Moskou heb ik in 3 dagen de stad proberen te verkennen. Behalve dat ze heel veel kerken, hoge grijze grauwe gebouwen, brede wegen, gigantische verkeersopstoppingen, mannen met bontmutsen, veel politie, nog veel meer grote zwarte auto's met zwaailichten én metaaldetectors bij winkelcentra (die constant afgaan en de beveiliger iedere keer zegt, loop maar door!?!) hebben, viel me met name op hoe goed hier (natuurlijk met name in hartje Moskou) de "sneeuwzorg" geregeld is. Dat moeten ze natuurlijk ook wel goed want er valt hier gemiddeld 4 a 5 maanden per jaar sneeuw, en dan niet die kleine beetjes die wij gewend zijn. Toen ik aankwam waren alle wegen, voetpaden en wandelpaden in parken helemaal sneeuwvrij. Het zag er echt goed geregeld uit. De eerstvolgende dag echter, terwijl het ook daar lente hoort te zijn, sneeuwde het weer volop en dus lag alles weer onder een laag sneeuw. Ergens gingen toen blijkbaar alarmbellen af en want binnen no time rukte het "sneeuwzorgteam" uit. Vrachtauto's met sneeuwschuivers, vrachtwagens met borstels, shovels (om de sneeuw in vrachtwagens te laden die het dan afvoeren), bobcats (om de sneeuw die tegen de stoepranden aan te pakken), bezemwagens en natuurlijk de vele mannen en vrouwen gewapend met sneeuwschuivers, kruiwagens, emmers, bezems en zelfs ijsprikkers om oude aangevroren sneeuw los de prikken. Natuurlijk werd er ook een of ander goedje op de weg gestrooid/gespoten zodat de sneeuw het niet in zijn kop haalde om te blijven liggen (of dit goedje in dezelfde fabriek is geproduceerd als het goedje waar de Engelsen zich op dit moment druk over maken weet ik niet, wat ik wel weet is dat het héél erg effectief is) Nadat de grote klus geklaard was bleven alleen de mannen en vrouwen met het kleine gereedschap over om andere plekken te ontdoen van sneeuw en ijs. Verder werd er gecontroleerd welke wandelzones gevaarlijk zouden kunnen zijn (en zetten deze af met een lint) ivm smeltende ijspegels die vanaf de daken naar beneden zouden kunnen vallen. Kortom, de "sneeuwzorg" in Moskou is zéér goed geregeld en dat alles zonder van tevoren een kleurcode af te geven.

Een ander ding waaraan je niet ontkomt is het cyrillische lettertype. Je (althans ik) kunt er werkelijk helemaal niks van maken. Degene die mijn handschrift kennen zullen waarschijnlijk zeggen dat het wel een beetje op elkaar lijkt, beiden zijn niet te ontcijferen! Bijkomend probleem is dat het aantal mensen dat Engels spreekt ook bijzonder weinig is. En dus ga je zoveel mogelijk met Google translate aan de gang. Zoals ook met de taxichauffeur die me ophaalde van het vliegveld. Hij wilde van alles weten dus werd Google translate op zijn mobiel geactiveerd. Nadat ik hem verteld had hoe ongeveer de benzineprijs in Nederland opgebouwd is (ter info, benzine kost in Rusland iets minder dan 60 cent!) zei hij dat het belachelijk was dat wij zoveel belasting en accijns moesten betalen (en ook betaalden). Russen deden dat niet zei hij. Die hadden een grote hekel aan het betalen van belasting en dus proberen ze dat de ontlopen. Dat deed iedereen, ook degene bovenin de top. Nu ik achteraf terugdenk valt mee idd op dat de taxi (die ik via het hotel geregeld had) geen bordje "taxi" op het dak had, geen naam op het portier en ook geen meter binnenin had zitten. Kortom ik denk dat ik een belastingvrij taxiritje heb gehad! (tijdens de rit heb ik um overigens ook nog eens regelmatig kenbaar moeten maken dat hij wel op het verkeer moest blijven letten en niet alleen op Google translate, maar dat terzijde)
Als je met de bus op pad wilt is het kopen van het kaartje goed te doen. Je gaat in de rij staan bij het loket en noemt de plaats van bestemming. Als ze je niet verstaan dan laat je gewoon de naam in de LP zien, die staat daar in zowel Engels als Russisch geschreven. Vervolgens het kaartje lezen en begrijpen is een ander verhaal. Er staat zoveel informatie op dat het wel lijkt alsof het de handleiding van een of ander apparaat is. En aangezien ik een man ben, lees ik die uit principe niet. Gelukkig worden kaartjes gecontroleerd voordat je de bus instapt. Je gaat dus in de rij staan bij de bus waarvan jij denkt dat het de juiste is. Als ze een scheur maken in je kaartje sta je goed (je kunt dan hoogstens nog op de verkeerde stoel gaan zitten, maar dat maakt degene je wel duidelijk die daar eigenlijk hoort te zitten). En mocht blijken dat je toch bij de verkeerde bus staat, dan maakt de hele rij je wel op een of andere manier duidelijk waar je wél hoort te staan. En vervolgens kan de reis beginnen.

Als je zoals ik aan het reizen bent schieten je regelmatig allerlei gedachten of theorieën te binnen. Zo schoot mij ook iets te binnen nav dat onmogelijk cyrillische handschrift en de Russische taal. Ik heb erover getwijfeld om dit met jullie te delen maar heb besloten het toch te doen. Zoals de meesten van jullie nog wel weten hebben ze ons vroeger geleerd dat in de 2e wereldoorlog de Russen uiteindelijk de Duitsers het land uitgeschopt hebben. Stel nu dat het anders gegaan is. Stel nu dat die Duitsers op een gegeven moment de weg gewoon helemaal kwijt waren (letterlijk hé). We weten allemaal dat Duitsers geen talenknobbel hebben, dus die hebben nooit kunnen lezen wat er in Rusland op die verkeersborden stond. De weg vragen was ook geen optie want net zoals Duitsers bijna alleen maar Duits spreken, spreken Russen bijna alleen maar Russisch. Daarbij komt dat er toendertijd nog GPS en Google translate was. Het zou daarom zomaar kunnen dat de aanvoerder van de Duitsers die in Rusland zaten besloot om terug naar Duitsland te gaan en te zeggen dat ze "verloren" hadden. Waarschijnlijk hoopte hij dat dat minder pijnlijk over kwam dan te zeggen dat ze de weg kwijt waren. Dat laatste komt namelijk behoorlijk klungelig over. Of gaat mijn fantasie iets te ver?
Nee ff zonder gein, ik vind het wel jammer dat ik niks van het Russisch kan maken. Als je er ook maar een klein beetje van zou begrijpen krijg je waarschijnlijk al een hele andere indruk van de mensen. Nu komt het allemaal een beetje agressief en stug over. Terwijl als je de taal een heel klein beetje zou begrijpen het waarschijnlijk heel anders binnenkomt. Aangezien ik geen talenknobbel heb, en al helemaal niet voor het Russisch, ben ik blij dat ik inmiddels wel al 2 woorden ken. Het eerste is "spasibo" dat bedankt betekent. En het tweede, ook het belangrijkste, is "pectopah", dat betekent namelijk restaurant.

Na een paar dagen Vladimir en een bezoek aan Suzdal (stad met volgens mij meer kerken dan inwoners) werd het tijd voor de TransMongolië-express. Tot mijn grote plezier mocht ik 's nachts om half 3 instappen ipv gewoon ergens overdag. Eenmaal ingestapt zag de 2-persoons cabine die ik geboekt had er prima uit. (achteraf heb ik er de hele reis alleen gebruik van kunnen maken). De reis kon beginnen.
Veel mensen kunnen zich het waarschijnlijk niet voorstellen, 72 uur in de trein. Nou ik kan je vertellen, de tijd vlieg voorbij. Het is alleen al geweldig om naar buiten te kijken. Prachtig wit landschap, bevroren rivieren, mensen die aan het ijsvissen zijn, de verschillende dorpen, slagbomen bij wegovergangen met roadbarriers eronder, prachtige stations etc. Daarbij heb je veel contact met medereizigers, in mijn geval met name drie Grieken en een Noor (Arthur) En verder moet je ook nog tijd vrij maken om te lezen, eten, drinken, muziek luisteren en te slapen. En wat vrij belangrijk is, je moet zorgen dat je op tijd instapt tijdens de stops op de diverse stations. En dat ging voor Arthur en mij bijna een keer mis. Nadat we een bruggetje opgelopen waren ivm een mooi uitzicht, zagen we plots dat er niemand meer bij de trein stond. Ennuh ... de trein stopt voor niemand, ook niet voor een Noor en een Hollander. Een korte sprint bracht ons gelukkig nog net op tijd voor het sluiten van de deuren in onze wagon. Wat bleek nu achteraf, omdat ze een achterstand opgelopen hadden van 9 minuten op het tijdschema, hadden ze besloten om deze stop korter te maken. En dat zonder overleg met ons.

Tijdens de reis van Moskou naar Irkoetsk passeer je ook nog eens 5 tijdzones. Om dit voor iedereen "makkelijk" te laten verlopen hebben de Russen besloten dat op ieder station in Rusland de tijd van Moskou aangegeven staat. Zelfs in de trein staat de Moskou-tijd aangegeven. Dit alles terwijl de tijd op jouw mobiel bij het passeren van een nieuwe tijdzone, de tijd automatisch verspringt (behalve dan bij de laatste nieuwe tijdzone, want toen snapte mijn mobiel het ook niet meer en gaf de melding: svp handmatig aanpassen!?!) Nee, door al die tijdzones en de Moskouse tijd heb je af en toe geen benul meer welk deel van de dag het is.
Na 5000 km en 22 stops arriveerden we uiteindelijk in Irkoetsk waar ik en een aantal anderen uitstapten. Ondanks dat ik af en toe het gevoel had dat ik in een schommelstoel zat die ook zijwaarts bewoog, vond ik het een prachtige ervaring die ik iedereen kan aanraden!

In Irkoetsk aangenomen zijn we (Arthur had besloten een dagje met me mee te gaan) op zoek gegaan naar het busstation om richting Listvyanka te gaan. Dit is een dorp, 1800 inwoners, dat gelegen is aan het Baikal meer (grootste zoetwatermeer ter wereld met een oppervlakte zo groot als driekwart van Nederland). Toen we bij het meer aankwamen keken we onze ogen uit. Het reusachtige meer, omgeven met besneeuwde bergen, was nog steeds helemaal dichtgevroren. We wisten niet wat we zagen, zó mooi! Je ziet er mensen ijsvissen, je kunt er met de hovercraft overheen, echte liefhebbers kunnen er zelfs duiken middels een uitgehakt wak. Enige dat jammer is dat je er niet meer met de auto overheen mag. Het ijs heeft teveel geleden onder de hoge temperatuur die ze hier kortgeleden hadden. Maar ook zonder die mogelijkheid is het hier echt geweldig.

Terwijl ik dit geneuzel aan het tikken ben zit ik lekker binnen. Buiten is het vandaag namelijk niet te harden. Er staat een harde wind die het, volgens mij, maakt tot een gevoelstemperatuur van -20. Gisteren liepen we nog lekker in het zonnetje, windstil en jassen open, maar vandaag is het precies het tegenovergestelde. Is verder ook niet erg. Ik hoef vandaag alleen nog maar naar een restaurant en die zit op 200 meter afstand. Dat lukt me denk ik nog wel.

Het volgende verhaal kan wel eens ff gaan duren ivm afwezigheid van internet. Maandag vertrek ik namelijk naar Mongolië (24 uur in de trein, als het bij de grens een beetje wilt vlotten) en dat betekent dat ik waarschijnlijk op veel plekken WiFi-loos zal zijn. Bij aankomst in UlaanBataar wordt ik opgehaald door Lhagvaa, een lokale gids (getipt door een oud collega), die me vervolgens meeneemt naar zijn huis waar ik een paar dagen te gast zal zijn. In die tijd gaan we een route bepalen om Mongolië te 'ontdekken'. Zodra dit gebeurt is trekken we er met zijn tweeën op uit. Ik verheug me hier heel erg op, lijkt me geweldig te gaan worden. Zodra deze trip erop zit, en ik de creativiteit van geest heb om iets fatsoenlijks op papier te zetten, laat ik jullie weten hoe het was.

Dan wil ik alleen nog kwijt dat ik me voorgenomen had om de verhalen deze keer kort en bondig te houden, maar ik heb niet de indruk dat dat helemaal gelukt is. Wordt een taakje voor de volgende keer.

Do svidaniya!

Werner